Çağımızda yaşanan teknolojik değişim ve gelişmelerle birlikte yaşamımızın değişmez parçası haline gelen çok çeşitli ihtiyaçlardan biri de asansörler olmuştur.

Peki asansör deyince aklımıza ne geliyor? Muhtemelen birçoğumuzun aklına ilk gelen şey evlerimizde kullandığımız asansörlerdir. Oysa her alanda kullanılan pek çok çeşidi var asansörlerin. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:

1) Elektrikli Asansörler:

Tahrik motorunun kumanda panosundan aldığı komut vasıtasıyla harekete geçip, kabini istenilen yönde hareket ettirmesi yoluyla çalışırlar. Kabin, karşı ağırlıkla müşterek çalışır.

Kabin ve karşı ağırlık çelik halatın tahrik kasnağı ile sürtünmesinden kaynaklanan bir hareket vasıtasıyla aşağı yukarı hareket eder. Kabin ve karşı ağırlık birbirleri ile yaklaşık eşit ağırlıktadırlar.

2) Hidrolik Asansörler:

Kaldırma işi, hidrolik sıvısını, kabini doğrudan veya dolaylı olarak etkileyen bir kaldırıcıya sevk eden ve elektrikle tahrik edilen bir pompa vasıtasıyla gerçekleşen asansörlerdir.

Bu asansörlerde aşağı yön hareketi kabinin kendi ağırlığı ile gerçekleşmektedir. Hidrolik asansörlerde makina dairesi genel olarak, ilk duvar seviyesinde bulunur.

Burada bir yağ kazanı ve bunun üzerinde hidrolik düzeneği, kumanda panosu ve hidrolik sıvısının içinden geçtiği hortumlar bulunmaktadır. Asansör kuyusu içinde; kabin, varsa karşı ağırlık, silindir piston sistemi, askı tertibatı ve tamponlar bulunmaktadır.

3) Yük Asansörü:

Fabrika, depo ya da otoparklarda kullanılmak üzere tesis edilen asansörlerdir. Bu asansörler ağır ortam şartlarında başarıyla çalışır.

Yalnızca yük taşımak amacıyla yapılan yük asansörlerinin kabin veya platform boyutları ve motor güçleri, taşınması gereken en büyük yük miktarına göre belirlenir. Tesis edildiği binanın en zor şartlarına göre tasarlanan yük asansörleri, 500 Kg’dan 10.000 Kg’a kadar çeşitli kapasitelerdedir.

Tahrik düzeni ise makinalı veya hidroliktir.

4) Sedye Asansörü:

Hastaların konforlu ve sağlıklı bir şekilde taşınmalarını sağlayan asansörlerdir. Bu asansörler 1600 Kg, 2000 Kg ve 2500 Kg’a kadar taşıma kapasitesine sahiptirler. Bu asansörlerin diğer asansörlerden ayrıcalıklı özelliği konfor ve güvenliktir.

Sedyenin asansöre giriş-çıkışında sarsıntı olmaması için kabin katlara göre hassas ayarlanabilmektedir. Elektrik kesilmelerine karşı önlem, ayarlanmış ışık akısı, antibakteriyal tedbirler, paslanmaz aksam gibi ekstra donanımlar ilave edilmiş asansörlerdir.

5) Araç Asansörü:

Binaların üstünün ve bodrum katlarının otopark olarak kullanımına olanak sağlandığı durumlarda kullanılan asansörlerdir.

Araç asansörlerinin kapasiteleri 3000 Kg olabilmektedir.

6) Panoramik Asansör:

Bu asansörler açık havada, alışveriş merkezlerinde, tren istasyonlarında… kullanılmaktadır. Bina mimarisine uygun olarak tahrik düzeni elektrik ve hidrolik yapılabilmektedir.

7) Engelli Asansörü:

Yaşlı, engelli ve tekerlekli sandalye kullanıcıları için tasarlanmış asansörlerdir.

Bu asansörlerin bir diğer ismi de merdiven asansörleridir. Bu asansörler, daha geniş bir giriş kapısı, standart otomatik kapı, butoniyerlerin daha aşağı seviyede yatay pozisyonda bulunması ve buton düğmelerinin kabartmalı olması gibi özelliklerle diğer asansörlerden farklılık arz eder.

8) Monşarj Asansör:

Bu asansörler genelde otel, restoran ve villalarda mutfaktan yemek yenilen kata, tabak, bardak, tepsi taşınmasında kullanılır. Sadece yük taşıma amaçlı olarak, insanların giremeyeceği boyutlarda tasarlanırlar.

Küçük tip yük asansörleri olarak düşünebileceğimiz servis asansörleri 50 Kg’dan 250 Kg’a kadar değişik taşıma kapasitelerine sahiptir.

9) Yamaç (yatay) Asansörü:

Yatay asansörler, gelişmiş ülkelerde havaalanlarında, hastane ve üniversite komplekslerinde sıkça kullanım imkanı bulan insan taşıma sistemleridir.

10) Makine Dairesiz Asansörler:

Makine dairesiz asansörler özellikle yolcu terminalleri, çok katlı mağazalar, alışveriş merkezleri ile eğitim, kültür ve sağlık kuruluşları gibi yerlerde kullanılmaktadırlar.

Özellikle daha yoğun yolcu trafiği olan ve daha yüksek ticari binalarda tasarımcılar, inşaatçılar ve bina sahipleri için önemli avantajlar sağlarlar. Bu asansörlerde tahrik makinası asansör kabininin üstünde ya da kuyu içinde bulunmaktadır.